De eerste keer noorderlicht: Hoe het begon
Eind 2011 zag ik voor het eerst noorderlicht. Het was de laatste week van november toen we van Amsterdam naar Harstad/Narvik in Noorwegen vlogen, een luchthaven die een kleine 300 kilometer ten noorden van de poolcirkel ligt. Samen met 3 anderen maakte ik een door onszelf samengestelde rondreis waarbij we de Lofoten en Tromsø aandeden. Ik herinner me nog goed dat het bij aankomst aardedonker was. Bovendien viel de regen met bakken uit de lucht. Het was zo’n drie uur rijden naar onze eerste accommodatie in Svolvær op de Lofoten en tegen de tijd dat we daar aankwamen, was de regen gestopt.
‘Wat een rare wolk!’
Stijf en moe van de lange reisdag besloten we te voet nog even wat boodschappen te halen, de supermarkt was niet zo ver en bovendien nog laat geopend. Het was al tegen tienen toen we de brug overwandelden op onze weg terug en het ons opviel dat we ineens ook wat sterren konden zien. De spanning steeg meteen en we keken uitgebreid om ons heen. ‘Goh wat een rare wolk’ was de opmerking die een van ons plots maakte. Zou dat het zijn? Snel brachten we onze boodschappen naar onze rorbu en pakten we onze camera’s en statief. Er was een donker plekje vlak bij ons huisje en het rare vlekje zat ook boven het donkere water. Op onze foto’s zagen we iets groens, met het blote oog niet veel meer dan een grijzige streep, een soort wolkje leek het. Hoewel het pas de eerste avond was en we nog een hele week hadden, waren we wel ietwat teleurgesteld. Wat nou als dit het was? Wij hadden niet echt een wauw-gevoel, daar in het donker bij deze eerste noorderlichtervaring.
Op bezoek bij het Polarlightcenter
Later bleek het letterlijk de stilte voor de storm: orkaan Berit bepaalde het weer de dagen daarna en was bepaald geen kattenpis. Verderop op de Lofoten waren de palen waarop de rorbuer stonden als luciferhoutjes afgeknapt en zelfs de locals kwamen in de buurt van onze rorbu kijken naar de enorme golven op de ‘day after’. Vanwege het noorderlicht-thema van onze trip belden we met Rob en Threes van het Polarlightcenter in Laukvik of we langs mochten komen voor een bezoekje. Er stond die dag geen lezing gepland maar toch werden we hartelijk ontvangen. Enkele jaren daarvoor waren Rob en Threes vanuit Nederland naar Noorwegen verhuisd met als hoofdreden de grotere kans om noorderlicht te zien. In de kamer met alle door Rob gemaakte apparatuur dronken we koffie en spraken we over allerlei zaken die met het noorderlicht te maken hadden. Het begin van een nog steeds voortdurend prettig en gewaardeerd contact.
Poging twee
Na deze enerverende dagen brachten onze plannen ons vervolgens naar Harstad waar we onze huurauto inleverden en een nacht in een hotel sliepen. Na het avondeten werd ik onrustig, het was immers weer helder aan het worden. Ik ging alvast vooruit en eenmaal buiten belde ik mijn reisgenoten dat ze zich moesten haasten. Er was weer noorderlicht en dit keer fors wat meer dan die eerste keer! Het was duidelijk groen en het bewoog in gracieuze cirkels. Wat een geluk! En zo maar voor de deur van ons hotel. Dit begon er al meer op te lijken.
Met Hurtigruten naar Tromsø
De volgende ochtend gingen we aan boord van een van de Hurtigrutenschepen, op weg naar Tromsø. Er was een einde gekomen aan het heldere weer en de route werd voornamelijk afgelegd in een dikke mist. De zon die erdoor probeerde te breken maakte het dan wel weer sprookjesachtig. Het was overigens het laatste beetje direct zonlicht van die reis. De poolnacht – de periode waarin de zon niet boven de horizon komt – stond op het punt van beginnen. De daaropvolgende dagen merkten we dat het niet aardedonker werd: doordat de zon net onder de horizon stond hadden we een aantal uren schemerlicht waardoor we er overdag ook nog prima op uit konden.
Brrr, wat kkkoud!
Bij het voorbereiden van onze reis hadden we afgesproken er alles aan te doen om noorderlicht te zien. Tenslotte was dat het hoofddoel van onze reis. Daarom hadden we 4 plekjes gereserveerd bij een echte noorderlichtgids. Het koste ons destijds al ruim 100 euro per persoon maar, zoals gezegd, we wilden er echt alles aan gedaan hebben om het ook daadwerkelijk te zien. We verlieten Tromsø in de minibus en reden landinwaarts. Daar zou die avond de grootste kans zijn op een heldere hemel werd ons uitgelegd. Uiteindelijk bracht de gids ons naar een ruime parkeerplaats vlakbij de Finse grens en stak hij daar een kampvuur aan. Het was ondertussen ook flink koud, zo’n -15 graden Celsius. De parkeerplaats was groot genoeg om wat heen en weer te lopen om warm te blijven en we wandelden zelfs even naar Finland.
‘Ik weet niet meer waar ik moet kijken …!’
Oorverdovende stilte
Ondertussen was er af en toe inderdaad wat groens te zien in de lucht, ook met het blote oog. Het zag er ook wel leuk uit. Zo tegen middernacht kregen we het sein dat we gingen vertrekken en haast op het moment van instappen ging het pas echt los! Mooi dat wij niet die minibus ingingen op dat moment! Gelukkig besefte de gids dat ook. De daaropvolgende voorstelling vergeet ik mijn leven lang niet meer. Overal om ons heen bewoog het in de lucht. We zagen verschillende kleuren, een variatie aan vormen en de kou was op dat moment vergeten. Dit is waarvan ik had gedroomd het te zien! Hét moment waarop ik heb ervaren hoe oorverdovend stilte kan zijn. Ik probeerde met mijn koude vingers foto’s te maken terwijl mijn vriend het spektakel met een videocamera probeerde te vangen. De filmpjes bleken achteraf niet geweldig, maar op een moment hoor je mij echt vertwijfeld zeggen: ‘Ik weet niet meer waar ik moet kijken!’.
Na een flinke tijd onbeschrijfelijk spektakel zakte de activiteit wat in en vond de gids het genoeg. Het was immers ook nog ruim 2 uur rijden terug naar de stad. Ik kan me herinneren dat we in de bus weer wat ontdooiden – oh wat was het koud geweest! – en dat ik met mijn neus ongeveer tegen het raam gedrukt zat. Want vrijwel de hele terugweg zag ik nog noorderlicht aan de zuidelijke horizon.
Onscherpe foto’s
Kort na deze onvergetelijke nacht reisden we weer naar huis. Bij thuiskomst waren de gemaakte noorderlichtfoto’s best een teleurstelling. Door de adrenaline van het moment en de onervarenheid met nachtfotografie had ik niet goed genoeg gecheckt of alles wel scherp was. Alle sterren leken wel wattenbolletjes in plaats van kleine puntjes. Een hele dure les, want je reist niet zomaar nog een keer af naar het Hoge Noorden om dit te beleven. Wat ik toen nog niet wist was dat er gelukkig nog vele kansen zouden komen. En van je fouten leer je tenslotte het meest. Ongeacht de foto’s, deze eerste noorderlichtervaring vergeet ik mijn leven lang niet meer!
Wordt vervolgd.
p.s. Rob en Threes van het Polarlightcenter zijn een van de Nederlanders die door Dionne Stax van Omroep Max zijn gevolgd voor het programma het Hoge Noorden. Via deze link kun je de afleveringen terugkijken: https://www.maxvandaag.nl/programmas/tv/het-hoge-noorden/archief/
(2) Reacties
Hoi Marjan, een mooie nieuwsbrief en uitleg over het noorderlicht. Nog een vraagje, als we bv met zijn vieren naar de lofoten zouden willen, en jouw als gids mee willen hebben, wat zijn de mogelijkheden?
Wat leuk Gerard! En dank je voor je compliment. Ik heb je inmiddels al een mail gestuurd.
Reacties zijn gesloten.